MENU
WUWA - towarzysząca wystawa wzornictwa użytkowego -1929 rok

Dodał: JP&Co° - Data: 2006-12-02 17:54:40 - Odsłon: 5325
Rok 1929

Wrocławska wystawa WuWa (Wohnung Und Werkraum – Mieszkanie i miejsce pracy)była kontynuacją kilku innych podobnych przedsięwzięć architektonicznych tego okresu w architekturze miast europejskich. Wpisywała się w ciąg tak interesujących wystaw jak „Die Wohnung” z 1927 (Stuttgart), „Novy Dum” z 1928 (Brno), „Die Gebrauchswohnung” z 1929 (Karlsruhe), późniejsze „WOBA” 1930 z Bazylei, „Neubühl” 1931 – Zurych, „Lainz” Wiedeń 1932, czy słynna praska „Baba” z 1932 roku.
Wrocławska wystawa tak jak wyżej opisane była owocem ówczesnych poszukiwań młodych w większości architektów nowych rozwiązań architektonicznych oraz form tworzenia ogólnodostępnych małych i średnich mieszkań oraz domków jednorodzinnych dla dynamicznie rozwijających się miast przedwojennej Europy. Miasto nasze nie było wówczas odosobnione w potencjale swoich możliwości architektonicznych, zaś zaplecze młodych twórców oraz poszerzenie granic miasta stwarzało doskonałą możliwość zorganizowania takiej wystawy – ekspozycji. Pierwsze pertraktacje miały miejsce dwa lata przed sfinalizowaniem „WuWy” , w 1927 roku. Organizatorem wystawy był Śląski Oddział Werkbundu, zaś jej inicjatorem Heinrich Lauterbach – założyciel i przewodniczący w jednej osobie (Schlesischer Landesverband des Deutschen Werkbundes) . Skupiał on w swoich szeregach sporo młodych, poszukujących architektów stąd problemy w początkowym okresie organizacji ze ze zrozumieniem przesłania wśród wrocławskiej administracji budowlanej. Rolę mediatora w rozmowach pomiędzy stronami podjął się Hans Poelzig forsując koncepcję „Neues Bauen” zarzucona przez miejskie władze budowlane wraz z odejściem w 1925 roku ze stanowiska miejskiego radcy budowlanego Maxa Berga. Pomysł wystawy z entuzjazmem przyjęła wrocławska Akademia Sztuk i Rzemiosła Artystycznego, której członkami byli tacy zacni architekci jak Hans Scharoun i Adolf Rading.Właśnie Rading został w efekcie mianowany przewodniczącym komitetu roboczego halowej części wytawy. Kierownikiem całej wystawy mianowany został natomiast Carl Wilhelm Wolf (honorowy senator Politechniki Wrocławskiej). Organizację wystawy powierzono sprawdzonej Wrocławskiej Spółce Targów i Wystaw (Breslauer Messe- Und Ausstellunggesellschaft). Właścicielem praw do wystawy oraz kierownikiem komitetu honorowego został tradycyjnie miejski radca budowlany doktor Hugo Althoff, zaś ze strony śląskiego Werkbundu – doktor Ernst Jentsch.Za prace budowlane odpowiedzialny był magistracki radca budownictwa Richard Konwiarz, zaś za sprawy kontaktu z mediami doktor inżynier Hans Nowak. Przewodniczącym głównego komitetu wystawy został nadburmistrz Otto Wagner, działu reklamy Carl Wilhelm Wolf, zaś za sprawy specjalne wystawy odpowiedzialny był doktor Schimmelpfennig (radca miejski).Za znane nam wszystkim do dziś projekty reklam odpowiedzialnym uczyniono profesora Johannesa Molzahna z Państwowej Akademii Sztuk i rzemiosła Artystycznego.
Oficjalne otwarcie wystawy miało miejsce w dniu 15 czerwca 1929 roku. Pierwotnie planowano ją zamknąć trzy miesiące później 15 września. Termin jednak przedłużono ze względu na zainteresowanie do końca września 1929 roku. Sama uroczystość otwarcia przeprowadzona była z wielką „pompą” w hali Stulecia. Władze Niemiec reprezentował Reichsminister von Guèrard (w imieniu Hindenburga) oraz doktor Hirtsiefer (Staatsminister). Nadburmistrz Otto Wagner wygłosił mowę powitalną opisującą cel i sens wystawy oraz jej znaczenie dla miasta i architektury.
Na uroczystości otwarcie przybyli przedstawiciele różnych organizacji, władz, korpusu konsularnego, deputowani, dyrektorzy uczelni, dziennikarze i inni zaproszeni.
Sama wystawa to generalnie dwie odrębne części. Jedna, którą do dziś w niewiele zmienionym stanie możemy podziwiać to wzorcowe osiedle mieszkaniowe, druga to ekspozycja znajdująca się na terenach wystawowych, w Hali Stulecia oraz Pawilonie czterech Kopuł oraz Hali Targów. Dodatkowo drugą część wystawy uzupełniały dodatkowe, tymczasowe pawilony ustawione na zewnątrz Hali Stulecia.
W Hali Targów Berga można było obejrzeć ekspozycje: „Planowanie i powstawanie domu”,
„Kamień naturalny, ceramika, beton, pumeks”, „ Metale, drewno, szkło, materiały izolacyjne”,
„Barwy „, ”Ściany zewnętrzne, stropy, metody izolacji, dachy, ściany wewnętrzne”, „Ogrzewanie, wentylacja, zaopatrzenie w wodę”, „Okna, podłogi, drzwi, sposoby wykończenia powierzchni ścian”,
„Pomieszczenia mieszkalne i meble”.
Na terenie hali mogliśmy także obejrzeć prototypowe wnętrza biurowe dla różnych zawodów jak również wnętrza mieszkalne np.: - „Miejsca pracy dla pracownika umysłowego”. W Hali Targów prezentowano także projekty rozwiązań terenów zielonych wokół domów.
Hala Stulecia w swoim wnętrzu gościła międzynarodową wystawę Niemieckiego Werkbundu pod hasłem „Neues Bauen”, wystawę Politechniki Wrocławskiej, wystawę osiągnięć Spółdzielni Osiedlowej (Siedlungsgenossenschaft) „Eichborngarten”, wystawę Bauhausu z Dessau jak również warsztatowe studia dotyczące prezentacji i kształtowania form , rysunku analitycznego, elementarnych środków optycznych, kształtowania scenicznego, malarstwa ściennego, tkactwa, metaloplastyki, stolarstwa czy fotografii.Wokół samej Hali Stulecia stanęło na czas wystawy kilka pawilonów reprezentujących dorobek niemieckiego rzemiosła – pawilon „Werkraum des Handwerks”, zbudowano tymczasową ulicę handlową ze sklepami wraz z wyposażeniem i urządzeniami (np. pawilon „Verkehrshalle”). Powstały także szklarnie wraz z osprzętem do ich utrzymania, powstało przykładowe gospodarstwo wiejskie, winiarnia, teatr lalek oraz inne obiekty pokazujące możliwości urządzenia przestrzeni pod kątem małych dzieci. Do tych ostatnich należały place zabaw, baseniki oraz do dziś istniejące sanatorium dziennego pobytu dla dzieci cierpiących na choroby płuc wraz z wcześniej opisanym teatrzykiem lalek. Za Pergolą znalazło się także miejsce dla wystawy sztuki cmentarnej nawiązującej miejscem do wystawy sprzed 16 lat.
W okolicach hali zbudowano także kilka wzorcowych domków weekendowych autorstwa Richarda Konwiarza.
Druga, kluczowa część wystawy to nic innego jak wzorcowe osiedle mieszkaniowe „WuWa”
Osiedle miało być próbą pokazania nowych, tanich typów domów o małym i średnim metrażu, tak bardzo wtedy poszukiwanych wraz z dynamicznym rozwojem miasta. Domy miały powstawać przy pomocy tanich, oszczędnych i nowoczesnych zarazem technologii, oraz ogólnodostępnych zarazem materiałów budowlanych.
Znajduje się odo do dnia dzisiejszego w obrębie ulic Wróblewskiego, Tramwajowej, Dembowskiego,
Zielonego Dębu oraz Mikołaja Kopernika. Powstało ono jak wcześniej wspomniałem z inicjatywy Werkbundu i we współpracy z władzami miasta. Finansowanie osiedla zapewniło wrocławskie Towarzystwo Budowy Osiedli (Siedlugsgesellschaft Breslau A. G.) oraz Państwowe Towarzystwo Badawcze do spraw Ekonomiki Budownictwa i Mieszkalnictwa. W efekcie mimo zobowiązań wystawa nie otrzymała subwencji od państwa. Autorami osiedla mieszkaniowego byli śląscy architekci z racji specyfiki klimatycznej i architektonicznej regionu Dolnego Śląska. Doboru architektów i twórców osiedla dokonał osobiści Heinrich Lauterbach z Radingiem i byli to li tylko członkowie „Werkbundu”. Do realizacji osiedla przystąpili: Ludwig Moshamer, Theodor Effenberger, Albert Kempter, Paul Heim, Heinrich Lauterbach, Paul Häusler, Moritz Hadda, Emil Lange, Gustav Wolf, Hans Scharoun, Adolf Rading. Współpracowały z nimi w urządzaniu wnętrz przedstawicielki Związku Gospodyń Domowych (Hausfrauenvereine) z Wrocławia.
Wszystkie wybudowane obiekty były dostępne dla wszystkich zwiedzających do połowy października 1929 roku, a więc przez 3,5 miesiąca. Po zakończeniu tego terminu Towarzystwo Budowy Osiedli wynajęło je na dwa lata pod kątem sprawdzenia założeń i funkcjonalności zrealizowanych projektów.
Autorem całościowej koncepcji osiedla był Adolf Rading i Heinrich Lauterbach. Wystawa łącznie liczyła 132 zróżnicowane mieszkania. W założeniu miało powstać 37 obiektów. Z tego zrealizowano tylko 32. Do dziś przetrwało 30. Sama budowa zajęła około 3 miesięcy zaś po zakończeniu wystawy domy zasiedlili w zdecydowanej większości pracownicy wrocławskiej Akademii Sztuki.
Osiedle do dnia dzisiejszego w jego znamienitej większości można oglądać i podziwiać. Mimo upływu prawie 80 lat do dziś cieszy oko swoją architekturą i nietuzinkowym rozwiązaniami jak na tamte, a także dzisiejsze czasy. Całe praktycznie osiedle wpisano do rejestru zabytków zaś to czego nie zdążono zdążyło się dziwnym trafem spalić. Po za osiedlem z samej ekspozycji części pierwszej ostało się sanatorium Konwiarza i zapomniany fragment wzorcowego gospodarstwa wiejskiego.
Bonczek/hydrofor group/2010 na podstawie „1929 WUWA 2009” Jadwigi Urbanik – Muzeum Architektury we Wrocławiu.

  • /foto/31/31229m.jpg
    1928
  • /foto/4257/4257622m.jpg
    1928 - 1929
  • /foto/2/002544m.jpg
    1929
  • /foto/32/32844m.jpg
    1929
  • /foto/52/52065m.jpg
    1929
  • /foto/64/64116m.jpg
    1929
  • /foto/114/114634m.jpg
    1929
  • /foto/117/117745m.jpg
    1929
  • /foto/119/119443m.jpg
    1929
  • /foto/191/191621m.jpg
    1929
  • /foto/214/214690m.jpg
    1929
  • /foto/434/434602m.jpg
    1929
  • /foto/3220/3220020m.jpg
    1929
  • /foto/3315/3315118m.jpg
    1929
  • /foto/3449/3449479m.jpg
    1929
  • /foto/4061/4061441m.jpg
    1929
  • /foto/4181/4181404m.jpg
    1929
  • /foto/4434/4434622m.jpg
    1929
  • /foto/4491/4491956m.jpg
    1929
  • /foto/5018/5018890m.jpg
    1929
  • /foto/5116/5116480m.jpg
    1929
  • /foto/5145/5145053m.jpg
    1929
  • /foto/5533/5533754m.jpg
    1929
  • /foto/5627/5627424m.jpg
    1929
  • /foto/6082/6082105m.jpg
    1929
  • /foto/6426/6426159m.jpg
    1929
  • /foto/6426/6426161m.jpg
    1929
  • /foto/6426/6426162m.jpg
    1929
  • /foto/6780/6780299m.jpg
    1929
  • /foto/7822/7822537m.jpg
    1929
  • /foto/9520/9520690m.jpg
    1929
  • /foto/9520/9520701m.jpg
    1929
  • /foto/434/434605m.jpg
    1929
  • /foto/3447/3447650m.jpg
    1929
  • /foto/3447/3447553m.jpg
    1929 - 1930
  • /foto/5846/5846713m.jpg
    1929 - 1933
  • /foto/447/447044m.jpg
    1930
  • /foto/2/002120m.jpg
    1935 - 1938
  • /foto/7183/7183482m.jpg
    2018

Der Baumeister nr9 1929 W.HHarbers-Werkbund Ausstelung Breslau 1929 , nn , nn 1929

Poprzednie: Dom nr 21 (WuWa - Wzorcowy Dom nr 37 [Moshamer]) Strona Główna Następne: Rzeka Oława we Wrocławiu


Popski | 2018-07-01 20:09:43
Jest osobna kategoria: