Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
  ID: 525288

Pomnik poległych w I wojnie światowej - nauczycieli i uczniów niemieckiego gimnazjum św. Macieja

Kriegerdenkmal



Budowa
1922
 
Na dziedziniec między Ossolineum a Maciejówką wróciła po ponad 60 latach rzeźba Chrystusa autorstwa Theodora von Gosena. Wieńczy pomnik poświęcony nauczycielom i uczniom sławnego katolickiego Gimnazjum Świętego Macieja, którzy polegli w czasie I wojny światowej.

Monument będzie oficjalnie odsłonięty w niedzielę. Już po raz drugi w swojej historii. Na uroczystość jego ponownego odsłonięcia przyjedzie prof. Norman Davies. Po mszy św. za poległych na wojnach odprawionej o godz. 19 w kościele św. ...
Na dziedziniec między Ossolineum a Maciejówką wróciła po ponad 60 latach rzeźba Chrystusa autorstwa Theodora von Gosena. Wieńczy pomnik poświęcony nauczycielom i uczniom sławnego katolickiego Gimnazjum Świętego Macieja, którzy polegli w czasie I wojny światowej.

Monument będzie oficjalnie odsłonięty w niedzielę. Już po raz drugi w swojej historii. Na uroczystość jego ponownego odsłonięcia przyjedzie prof. Norman Davies. Po mszy św. za poległych na wojnach odprawionej o godz. 19 w kościele św. Macieja brytyjski historyk wygłosi wykład. - Potem wszyscy zebrani dostaną świece i pójdziemy pod pomnik - mówi ks. rektor Mirosław Maliński. - Arcybiskup Marian Gołębiewski poświęci monument i odmówimy modlitwę za tych zmarłych, których nazwiska widnieją na obelisku.

Pierwsze odsłonięcie pomnika miało miejsce 6 listopada 1922 roku. Stanął pod murem oddzielającym dziedziniec od ulicy Szewskiej. Wykonał go wybitny rzeźbiarz wrocławski Theodor von Gosen, autor "Amora na Pegazie". Zaraz po II wojnie monument zniknął.

Dopiero cztery lata temu, podczas remontu Ossolineum, robotnicy wykopali spod gruzu zalegającego dziedziniec potężny blok piaskowca w formie słupa zwężającego się ku dołowi. Na obelisku z piaskowca wyryto 183 nazwiska - niemieckie, polskie i żydowskie. Napis umieszczony pod krzyżem i gwiazdą głosi (w tłumaczeniu z niem.): "Chcemy wolni ojczyznę ujrzeć na własne oczy, albo wolni do naszych braci na górze dołączyć". To cytat z romantycznego poematu Karla Theodora Koernera.

Nie wiadomo było wówczas, co się stało z wieńczącą go brązową figurą Chrystusa Zmartwychwstałego, będącą według znawców jednym z lepszych dzieł von Gosena. Dyrektor Ossolineum Adolf Juzwenko chciał zrekonstruować rzeźbę, ale po publikacji w "Gazecie" przedwojennej fotografii znalazł się oryginał.

Okazało się, że figura najpierw leżała w składziku kościoła św. Macieja, długo jednak nikt nie wiedział o jej istnieniu, bo była zawalona rupieciami. Sześć lat temu wyciągnięto ją na światło dzienne i przeniesiono do kościoła Uniwersyteckiego, choć nadal nie było wiadomo, skąd pochodzi. Dopiero dr Romuald Kaczmarek, historyk sztuki z UWr, zobaczywszy w "Gazecie" przedwojenne zdjęcie, skojarzył, że rzeźba Chrystusa z kościoła Uniwersyteckiego to właśnie dzieło von Gosena.

Figura waży ok. 40 kg, mierzy 90 cm wysokości. Chrystus Zmartwychwstały ukazany jest w sposób bardzo ekspresyjny, właściwie w momencie unoszenia się z grobu. Jego stopy tylko czubkami palców muskają podłoże.

Odrestaurowany pomnik autorstwa von Gosena musiał poczekać z powrotem na stare miejsce do zakończenia remontu Ossolineum i "Maciejówki".

** Gimnazjum św. Macieja

zostało założone w 1638 roku przez jezuitów w klasztorze Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą (dziś Ossolineum). Szybko stało się sławne - ukończyło je m.in. dwóch arcybiskupów i 16 biskupów. Uczył się tu także ks. Jan Dzierżoń, słynny w Europie znawca i hodowca pszczół. Jeszcze w XIX wieku gimnazjum cieszyło się powodzeniem wśród polskiej arystokracji z Poznańskiego i Królestwa. Jak wynika z akt, w latach 1896-1900 do gimnazjum chodziło 28 Polaków. Mimo oficjalnej nazwy "gimnazjum katolickie" uczyli się tu także Żydzi i protestanci.

"Wrocławskie gimnazjum pozostało dla mnie do dziś dnia tą »swoją budą «, w której czułem się doskonale - wspomina w pamiętnikach książę Krzysztof Radziwiłł. - Moi koledzy z nielicznymi wyjątkami pochodzili ze środowisk bardzo »demokratycznych «. Byli to synowie urzędników, rzemieślników, dorożkarzy i policjantów, a więź katolickiego wychowania i kult obowiązku łączyły ich z nami do tego stopnia, że ich wizyty u nas i nasze w ich małomieszczańskich rodzinach stwarzały podstawę prawdziwej, szczerej przyjaźni".

Dla Gazety komentuje dr Adolf Juzwenko, dyrektor Ossolineum

Ten pomnik powinien był wrócić na dawne miejsce. Został wzniesiony, żeby uczcić poległych. To nagrobek z symbolem religijnym. W cywilizowanych krajach nie burzy się nagrobków. Jeśli my reprezentujemy cywilizację europejską, to musimy się zachowywać przyzwoicie. A przyzwoitość nakazuje, żeby ten monument zachować. Pamiętajmy też, że na piaskowcom obelisku są obok niemieckich, także polskie nazwiska i żydowskie nazwiska. W czasie I wojny światowej Polacy bili się w mundurach niemieckich, austriackich, rosyjskich, francuskich i kanadyjskich. Obok siebie i przeciwko sobie. Taki był tragiczny los narodu rozdartego przez zaborców.


Źródło: Gazeta Wyborcza Wrocław:
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1938
    komentarze: 0
    Warta honorowa przed pomnikiem ofiar I wojny światowej - nauczycieli ...
  • Data: 1938-07
    komentarze: 4
    Zdjęcie przedstawia szefa Niemców Sudeckich Konrada Henleina wizytującego ...
  • Data: 2007-11-24
    komentarze: 0
    Pomnik ofiar I wojny światowej - nauczycieli i uczniów dawnego ...
  • Data: 2007-11-24
    komentarze: 0
    Pomnik ofiar I wojny światowej - nauczycieli i uczniów dawnego ...
  • Data: 2007-11-24
    komentarze: 5
    Pomnik ofiar I wojny światowej - nauczycieli i uczniów dawnego ...
  • Data: 2008-01-02
    komentarze: 0
    Tablica z opisem
  • Data: 2008-01-02
    komentarze: 0
    Zbliżenie napisów na kolumnie
  • Data: 2008-02
    komentarze: 0
    Figura Chrystusa Zmartwychwstałego wieńcząca pomnik ofiar I wojny ...
  • Data: 2010-07-31
    komentarze: 0
    Figura Chrystusa Zmartwychwstałego autorstwa von Gosena.
  • Data: 2010-09-12
    komentarze: 0
    Pomnik poległych w I wojnie światowej.
  • Data: 2018-04-10
    komentarze: 0
    Pomnik wojenny z figurą Chrystusa autorstwa Theodora von Gosena ...