Spółkę Akcyjną Kolejka Wrocławsko-Trzebnicko-Prusicka założono 9 lipca 1897 r. w Berlinie. Założycielem była Ogólnoniemiecka Spółka Kolei Lokalnych (ADKG), radca budowlany Carl Griebel (dyrektor), Adalbert Erler, Carl Priesten (prokurent) i nadinżynier Moritz Neufeld. Kapitał akcyjny 2,75 M marek w 2745 akcjach po 1000 marek. Akcje objął Powiat Wrocławski, Powiat Milicki i Powiat Trzebnicki. Zgodę Nadprezydenta Prowincji Śląskiej księcia Hatzfelda (nota bene - bardzo zainteresowanego powiązaniem ...
Spółkę Akcyjną Kolejka Wrocławsko-Trzebnicko-Prusicka założono 9 lipca 1897 r. w Berlinie. Założycielem była Ogólnoniemiecka Spółka Kolei Lokalnych (ADKG), radca budowlany Carl Griebel (dyrektor), Adalbert Erler, Carl Priesten (prokurent) i nadinżynier Moritz Neufeld. Kapitał akcyjny 2,75 M marek w 2745 akcjach po 1000 marek. Akcje objął Powiat Wrocławski, Powiat Milicki i Powiat Trzebnicki. Zgodę Nadprezydenta Prowincji Śląskiej księcia Hatzfelda (nota bene - bardzo zainteresowanego powiązaniem z kolejką trzebnicką) na budowę linii otrzymała Spółka 22 października 1897 r. Pierwotnie planowano budowę linii Prusice (powiązanie z kolejką Żmigród-Milicz) - Wrocław z odgałęzieniem w Wiszni Małej do Trzebnicy (Zeitschrift für Kleinbahnen, 1894).
Pokaż więcej
Pokaż mniej
Linię zbudował w ciągu 12 miesięcy wrocławski oddział berlińskiej firmy Kommandit–Gesellschaft für den Bau und Betrieb von Kleinbahnen Schneege & Co (Spółka Komandytowa Budowy i Eksploatacji Kolejek Schneege & Co). Znacznie dłuższy niż w przypadku kolei żmigrodzko-milickiej czas budowy wynikał z większego zakresu prac ziemnych przy pokonywaniu Gór Kocich koło Trzebnicy. Również w większym stopniu linię prowadzono poza drogami publicznymi. Otwarcie ruchu nastąpiło 1 lipca 1898 r. na odcinku Wrocław Dworzec Towarowy - Trzebnica (24,72 km), 5 października 1898 r. na odcinku Trzebnica - Prusice (11,20 km) i dwutorowy odcinek 1,23 km z Dworca Towarowego do Dworca Pasażerskiego we Wrocławiu 5 stycznia 1899 r. (wynikało to z uzgodnień z Zarządem Regulacji Rzeki Odry, który obawiał się nośności pociągu na Moście Osobowickim). Łączna długość torów bocznych 7,89 km, razem 46,27 km. W 1900 r. zarząd kolejki, a także jej eksploatację na rachunek przejęło od firmy Schneege & Co. Ogólnoniemieckie Towarzystwo Kolejek z Berlina (Allgemeine Deutsch Kleinbahngesellschaft). We Wrocławiu utworzyło biuro ruchowe wspólne ze Żmigrodzko–Milicką Koleją Powiatową. W 1903 r. było 9 parowozów, 25 wagonów osobowych (II i III klasy), 135 wagonów towarowych, zatrudnienie: 28 pracowników administracji i 34 robotników. W 1911 r. 9 parowozów, 26 wagonów osobowych, 2 wagony pocztowo-bagażowe, 155 towarowych. Zatrudnienie odpowiednio 22 i 54. Przewieziono 434 tys. pasażerów (średniodziennie 1190 osób) i 103 tys. ton towarów (346 średniodziennie) W 1935 r. 8 parowozów i 67 osób załogi. Przewieziono 215 tys. pasażerów i zaledwie 38 tys. ton towarów. Od powstania tabor kolejki stanowiło łącznie 11 parowozów - jeden dwuosiowy prod. Krauss-Maffei z 1898 (prawdopodobnie manewrowy na stacji towarowej - brak o nim informacji nr. fabr.), dwa trzyosiowe o trzech osiach napędnych, także prod. Krauss-Maffei, r. prod. 1898 oraz 8 parowozów w układzie osi C1 (trzy osie napędne, jedna oś toczna), prod. Krauss-Maffei/Monachium, dostarczone w 1898 r., jeden egz. z 1901 r. Tabor wagonowy w 1911 r. stanowiło 26 wagonów osobowych, z czego 8 dwuosiowych, ale główny ruch pasażerski prowadzono wagonami czteroosiowymi zbudowanymi przez LHW Breslau (np. wagon z przedziałem pocztowym), ale także były tu wagony przeniesione z kolei górnośląskich. Dwa wagony dwuosiowe pełniły rolę wagonów bagażowych i na większe przesyłki pocztowe. Oprócz tego spółka posiadała 120 wagonów towarowych (głównie krytych) do przewozu płodów rolnych, zwierząt gospodarskich i węgla z portów wrocławskich. W 1935 r. czynnych parowozów pozostało 8. W okresie międzywojennym ruch pasażerski spadł o połowę, a towarowy o 2/3. Kolejka przegrywała już z transportem kołowym. W 1939 r. ruch pasażerski na kolejce prowadziły 3 pociągi składające się zasadniczo 3 wagonów czteroosiowych i jednego bagażowego. W letnich miesiącach doczepiano do składu specjalnie przygotowane "wagony letnie", otwarte, bez ścian. Pociągi kursowały ze średnią prędkością 25 km/h, na terenie wsi i miejscowości prędkość wynosiła 10 km/h sygnalizując głośno i odpowiednio wcześnie swój przejazd. Pierwszy cennik przedstawiał się następująco 3 Pf/km w III klasie, 5 Pf/km w II klasie, 8 Pf/tonę/km za przewóz towaru. Latem 1911 kursowało dziennie 8 par pociągów, a w dni wolne 5 kolejnych par do Trzebnicy, Czerńczyc, czy do Wysokiego Kościoła, gdzie znajdował się garaż dla parowozu wraz z urządzeniami do obrządzania, pozwalając na wyjazd pierwszego pociągu do Wrocławia o g. 5:15. W Wysokim Kościele, w Karłowicach i w Trzebnicy utrzymywano parki wagonów do wzmacniania składów. Pociągi niedzielne często były formowane z 8 do 10 wagonów i potrzebowały wzmocnienia drugim parowozem. Kolejka była bardzo popularnym środkiem transportu dla wypoczynku świątecznego, stąd doczekała się nazw zwyczajowych, zabawnych jak: Rasender Trebnitzer (Galopujący Trzebniczanin), Feurige Hedwig (Ognista Jadwiga), Der Kaffeebrenner (Palarnia Kawy), czy Trebnitzer Hedl, co w gwarze znaczyło Trzebnicki Kozioł. Ruch na kolejce Wrocław - Trzebnica został reaktywowany 16 lipca 1945 r. jeszcze z przesiadką w Widawie z uwagi na wysadzony most (odbudowany 20 sierpnia 1945 r.). cdn.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
||
Kolej wąskotorowa Wrocław-Trzebnica-Prusice (Wrocławska Kolej Dojazdowa) na innych fotografiach |
||
|
||