Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść




Brama Cesarska, Wrocław
Irena Wolanin: Dzięki.
Nastawnia, Wrocław
Popski: Założyłem obiekt.
pl. Wróblewskiego Walerego, gen., Wrocław
Mmaciek: Obiekt dla słupa był założony w innym obiekcie ze słupem (stąd ul. Rydygiera). Wyprostowałem.
ul. Zapolskiej Gabrieli, Wrocław
PP: Słup propagandowy wymieniony w przypisaniach prawdopodobnie był rekwizytem dla potrzeb filmu. Brak mu proporcji rzeczywistych obiektów, które miał wyobrażać.
Mosty Uniwersyteckie, Wrocław
Zdzisław K.: Ładne ptaszki.
Bastion Sakwowy, Wrocław
tert: Mock jakby poczuł muśnięcie na ramieniu. Zatrzymał się i obrócił. Spojrzał przez ramię. Nic. Wydawało mu się, że to z przyszłości...

Ostatnio dodane
znaczniki do mapy

Danuta B.
Danuta B.
Zbigniew Waluś
Danuta B.
Danuta B.
Alistair
Zbigniew Waluś
Zbigniew Waluś
Danuta B.
Alistair
Danuta B.
Danuta B.
Danuta B.
McAron
MacGyver_74
Mmaciek
Popski
StaSta
Mmaciek
sawa
MacGyver_74

Ostatnio wyszukiwane hasła


 
 
 
 
Modrzewiowy kościółek
Autor: Danuta B.°, Data dodania: 2005-08-25 22:02:54, Aktualizacja: 2020-11-05 14:40:31, Odsłon: 3786

Dla poznania historii obiektu przeprowadzono rekonesans w Kędzierzynie, gdzie nieliczni jego mieszkańcy pamiętają jeszcze ten kościół stojący w miejscu dzisiejszej zajezdni autobusów MPK

Dla poznania historii obiektu przeprowadzono rekonesans w Kędzierzynie, gdzie nieliczni jego mieszkańcy pamiętają jeszcze (np. Antoni Stolarz czy Maria Filusz) ten kościół stojący w miejscu dzisiejszej zajezdni autobusów MPK, obok dworca PKP. Nie było to miejsce pierwotnej lokalizacji kościółka, ponieważ podczas przeglądania kronik parafialnych w Starym Koźlu natknięto się na informację mówiącą, iż pod koniec XVIII w. drewniany kościółek p.w. św. Jana Nepomucena (konsekrowany dn. 9 maja 1499 r. przez biskupa sufragana Jana z Wrocławia) został przewieziony do Kędzierzyna na chłopskich furmankach ze Starego Koźla. Przekazano go jako kościół filialny dla mieszkańców tej miejscowości należącej wówczas do parafii starokozielskiej.

Pierwszą wzmiankę o projekcie ratowania drewnianego kościółka w Kędzierzynie, zagrożonego przez sąsiedztwo stacji kolejowej, podaje konserwator zabytków prowincji śląskiej Ludwik Burgermeister w swoim sprawozdaniu z działalności w latach 1907-1908, gdzie mówi o projekcie przeniesienia kościółka na niedaleko położony stary cmentarz. Zarząd prowincji wraz z Towarzystwem dla Ochrony Zabytków podjęły wówczas starania o zgromadzenie środków na ten cel, przewidując potrzebę konserwacji całej budowli. W sprawozdaniu za lata 1911-1912 ten sam Burgermeister pisze już o projekcie przeniesienia kościółka do Wrocławia. Okazję stworzyła przygotowywana we Wrocławiu Wystawa sztuki cmentarnej w ramach wielkiej Wystawy Stulecia projektowanej na rok 1913. W części historycznej tej wystawy miał stanąć kościółek z Kędzierzyna w otoczeniu zgromadzonych krzyży i nagrobków. Przeprowadzenie całej operacji (rozbiórkę, transport i rekonstrukcję) umożliwił dar lekarza dr Weikerta w wys. 3 tys. marek, do czego doszły subwencje ze strony państwa, prowincji i miasta. Odnowienia wnętrza, witraży i sprzętu podjęła się Królewska Akademia Sztuki i Rzemiosła we Wrocławiu. Rozbiórką i odbudową kierował wrocławski architekt Theo Effenberger, a miasto Wrocław przejęło zbytek pod swoją opiekę.

Budowla wymieniana później przez Hermana Neulinga wśród starszych kościołów śląskich jest trudna do określenia jeśli chodzi o okres powstania, na skutek braku jakichkolwiek form dekoracyjnych, które pozwoliłyby na datowanie. Sądząc po starości budulca może ona sięgać najdalej XVI w. Również w trakcie rozbiórki i odbudowy nie znaleziono żadnych punktów oparcia dla datowania. W sprawozdaniach konserwatorskich za lata 1913-1914 mówi się o pomyślnym przeprowadzeniu całej akcji przeniesienia kościoła i o zobowiązaniu miasta Wrocławia do stałego utrzymywania go na swój koszt w Parku Szczytnickim. Kościół w tym czasie składał się z prostokątnej nawy z drewnianym stropem i prezbiterium zmkniętym trzema ścianami ośmioboku, nad całością dach siodłowy kryty gontem. Wejście prowadzi do kościoła przez wieżę stojącą od strony zachodniej. Kościół wzniesiony z belek, wieża w części górnej obita deskami, a nakryta dachem namiotowym.

Odbudowę wykonano przy użyciu starych elementów drewnianych, z których tylko nieliczne wymieniono na nowe. Od strony północnej dobudowano do kościoła podcienie wzorowane na dawnych formach śląskich (tzw. soboty - podparte słupkami i przykryte jednospadowym dachem. Z uwagi na często znaczne odległości niektórzy wierni przybywali na niedzielną mszę już w sobotni wieczór i oczekiwali do rana gromadząc się wokół kościoła. Soboty dawały im schronienie przed opadami deszczu, wiatrem itp. Stąd pochodzi nzawa, od dnia tygodnia, soboty. Danuta B.). Gontowe pokrycie dachu wymieniono całkowicie. Okna i drzwi wykonano na nowo na dawną modłę. Zrezygnowano również z tynkowania ścian zrębowych, aby przywrócić kościołowi stan pierwotny. We wnętrzu użyto pod chórem muzycznym dawne belki podciągowe, natomiast słupy i balustradę sprawiono nowe, dostosowane do prostoty całej budowli. Na koniec wymieniono całe deskowanie stropu. Przy pobieleniu wnętrza i malowaniu okien na wzór witraży, brała udział, jak już wspomniano klasa prof. Pastucha z Królewskiej Akademii Sztuki i Rzemiosła we Wrocławiu.

Całe pierwotne wyposażenie kościółka najprawdopodobniej zostało w Kędzierzynie i posłużyło do wystroju wnętrz pobliskich kościołów. W okresie II wojny światowej kościółek nie został uszkodzony, a po wojnie jako obiekt zabytkowy objęty został ochroną konserwatorską.

Orzeczeniem Prezydium Rady Narodowej miasta Wrocławia, Wydz. Kultury, wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dn. 15 lutego 1962 r. kościółek zostaje wpisany do rejestru zabytków pod poz. 134. W latach 1957-1966 (wg kronik parafialnych) kościółek był administrowany przez parafię Matki Boskiej Pocieszenia we Wrocławiu przy ul. E.Wittiga. W maju i czerwcu odbywały się w nim popołudniowe nabożeństwa niedzielne. W okresie tym kilkakrotnie wymieniano zamki, kłódki i rygle wyłamywane przez chuliganów wieczorem lub nocą. Kuria Metropolitalna we Wrocławiu zabezpieczyła okna montując gęstą siatkę w metalowych ramach, uzupełniła zniszczone deski podłogowe na chórze i wzmocniła zamknięcia.

W czerwcu 1966 r. kościółek przekazano w użytkowanie Muzeum Śląskiemu we Wrocławiu (obecnie Muzeum Narodowe), które miało zamiar organizować tam okresowe wystawy sztuki ludowej, a w przyszłości otoczyć kościół innymi zabytkami drewnianego budownictwa wiejskiego. Ponieważ Muzeum Śląskie również nie było w stanie zapewnić bezpieczeństwa kościółkowi usytuowanemu w zaniedbanym jeszcze w tym okresie parku, zabytek ten został przekazany w 1970 r. nowemu użytkownikowi Wrocławskiemu Parkowi Kultury i Wypoczynku, który był administratorem Parku Szczytnickiego.



Źródło: broszura z fotografiami (nieczytelne).
Wydawca - Zarząd Terenów Zielonych miasta Wrocławia przy współpracy z Komisją Opieki nad Zabytkami oddz. dzielnicowego PTTK Wrocław-Fabryczna.
Data wydania 1978/79
Opracowanie; Janusz Zakrzewski (zachowana pisownia oryginału, DanutaB.).


/ / / / /
/ / / / / /
Danuta B. | 2005-08-25 22:08:14
A tak na przyszłość, czemu cały tekst pokazuje się na stronie? Gdzie mój błąd? Sama wykombinowałam wcięcia akapitów:)
MT | 2005-08-25 22:15:02
Błąd, błąd ale już poprawiony:-) Tekst warto wklejać lub wpisywać dokładnie w miejsce gotowych skryptów, wtedy wszystko jest ok, ale gratulacje za chęci, to chyba Twój debiut w artykułach?
Danuta B. | 2005-08-25 22:47:17
Pierwszy, serdeczne dzięki!
rs | 2005-08-26 10:04:39
Jako ciekawostka w kosciółku tym ukryto skradzione z muzeum Śląskiego cenne obrazy nie pamiętam czy odnaleźiono sprawców.
Petroniusz | 2020-11-05 10:57:23
Przypisałem artykuł do drugiej lokalizacji świątyni, w Kędzierzynie.